Het verbond


Het woord ‘verbond’ gebruiken wij niet vaak. Misschien lijkt het een ouderwets en onbegrijpelijk woord. Het was vroeger een alledaags woord. In de Bijbel staat dat Jonathan een verbond sloot met David. Zij waren vrienden. Wij kennen bondgenoten. Engeland en Amerika waren in de Tweede Wereldoorlog bondgenoten. Zij streden samen tegen Duitsland. Het huwelijk is een verbond. Een verbond, een afspraak tussen twee mensen. Zo heeft de HERE ook een verbond gesloten met ons. God wil met ons verbonden zijn. Hoe heerlijk is dat!

De HERE stelt het Verbond in


Het huwelijk is ook een verbond. Maar wel anders dan Gods verbond. Bij een huwelijk besluiten twee mensen om met elkaar te trouwen. Allebei besluiten ze een verbond aan te gaan met de ander. Zo is het met het verbond van de HERE niet.
De HERE heeft de mens geschapen. Prachtig en naar zijn beeld. Toen de HERE dat had gedaan had Hij de mensen aan zichzelf over kunnen laten, zonder persoonlijk contact met de mensen te hebben. Hij had de aarde in stand kunnen houden. Voor regen en zuurstof kunnen zorgen. De mensen gewoon met elkaar kunnen laten leven, zonder Zelf nog contact te zoeken. Maar zo wilde Hij dat niet. Hij wilde een relatie met de mensen. Daarom heeft Hij tot de mensen gesproken en heeft Hij aan de mensen geleerd om met Hem te spreken. Hij heeft de mensen zijn wil verteld. Hij wilde dat de mens van Hem zou houden en van de naaste. De mens moest de hof van Eden bebouwen en bewaren; hij moest heersen over de dieren, de vissen en de vogels. De mens moest zich vermenigvuldigen en de aarde vervullen. Ook gaf de HERE aan Adam een bijzonder gebod, een proefgebod. De mens mocht niet eten van de boom van goed en kwaad. De mens kon zo laten zien of hij God wilde gehoorzamen of liever zijn eigen weg wilde kiezen. De HERE beloofde de mens leven bij gehoorzaamheid en de dood bij overtreding van dat gebod. Zo ging God een verbond aan met de mensen. Hij geeft hen leven, Hij wandelt met hen, Hij geeft hen een levensopdracht.

De mensen nemen het aan


De mens reageerde op dit verbond. Hij luisterde naar God, hij sprak met God. Adam en Eva wandelden ’s avonds met God. Zij leefden naar Gods eis en aanvaardden Gods belofte en dreiging. Zo kwam het, dat God en de mens niet ieder hun eigen weg gingen, zonder dat er tussen hen contact was. Juist niet! Er was tussen God en de mensen een hele levende relatie. Zij leefden in verbondenheid. In het verbond! Hoe heerlijk is het verbond. Hoe groot. Dat kunnen we nooit helemaal beseffen. Hij, de Heilige, de Heerlijke, de Almachtige wil onze God zijn. Van ons kleine, afhankelijke mensen. Wij mogen zijn volk zijn.
De HERE heeft het Verbond dus doen ontstaan. Hij alleen. Zonder mensen. De HERE heeft het niet overlegd met Adam en Eva. Het komt alleen van God. God ontwerpt dit Verbond, Hij bepaalt alleen de vorm. Hij noemt de voorwaarden. Hij geeft de beloften en de dreigingen. Dat doet de HERE allemaal. Maar de mens aanvaardt het Verbond. In gereformeerde taal zeg je het ook wel zo: Het Verbond is eenzijdig in òntstaan, het is door de HERE alleen bedacht. En het Verbond is tweezijdig in béstaan. God en mens leven er samen in. De mens aanvaardt het Verbond en luistert naar God.

Heerlijk verbond


God wil eeuwig samenleven met de mens. Hij wil als een Vader voor ons zorgen. Dat wilde Hij in het paradijs al. De volgende keer zullen we zien wat er met het Verbond gebeurde door de zondeval. Maar nu gaan we eerst nog kijken hoe heerlijk het Verbond is. Want het woord ‘verbond’ vind je misschien niet alleen een beetje ouderwets, misschien vindt je het ook heel vaag. En het Verbond is niet vaag. Net zoals het huwelijk heel praktisch is, zo ook het Verbond. Twee voorbeelden: Als het volk Israël als slaven moeten leven in Egypte en het uitschreeuwt tot de HERE, dan staat er in Exodus 2: 24 en 25: ‘En God hoorde hun klacht en God gedacht aan zijn verbond met Abraham, Isaäk en Jakob. Zo zag God de Israëlieten aan en God had bemoeienis met hen’. En in psalm 106: 44-45 staat over de tijd daarna, wanneer het volk na de bevrijding telkens weer afdwaalde: ‘Maar, als Hij hun benauwdheid zag, wanneer Hij hun gejammer hoorde, dan gedacht Hij te hunnen gunste aan zijn verbond, en had deernis naar zijn grote goedertierenheid.’ Zo luistert God nog steeds naar onze gebeden omdat Hij jou zijn verbondsbeloften heeft gegeven. Hij heeft beloofd jouw God te zijn en wil daarom naar je luisteren. Vraag de HERE dat je steeds meer leert zien hoe rijk het leven met Hem is. En dat je uit dankbaarheid en liefde in die verbondenheid met Hem leeft door Zijn kracht en Geest.

Bij dit artikel is gebruik gemaakt van het boekje Verbond en Belijdenis van ds. D. Van Dijk.