10 vragen over schepping en evolutie
Schepping en evolutie, hoe zat het ook alweer? Vandaag 10 vragen over deze onderwerpen om het weer helder te krijgen.
Wat is schepping?
In het begin schiep God de hemel en de aarde. Hij maakte dingen uit het niets, Hij schiep ze. Zo is het opgeschreven in het eerste hoofdstuk van de Bijbel. God schiep het in zes dagen. Zo simpel en waar lezen wij het in de Bijbel. Is het niet wonderlijk dat zoiets groots zo helder is verteld?
Wat is de evolutietheorie?
De evolutietheorie komt er in het kort op neer dat ons bestaan en ontstaan als mens niet komt vanuit God, maar vanuit een niet gestuurd proces waarin alleen de sterkste overleven. In het begin was er een klein organisme (iets wat leeft) dat veranderde naar een ander soort. En zo ging het miljoenen jaren door. Steeds ontstonden er nieuwe soorten dieren en uiteindelijk ook de mens. Allemaal opeenvolgende, positieve veranderingen in cellen en DNA hebben hiervoor gezorgd. Geleidelijke ontwikkeling van generatie op generatie.
We kunnen wel stellen dat de evolutietheorie een geloof is. Er zijn namelijk veel aannames in deze theorie en deze zijn niet volledig gebaseerd op feiten, zoals veel aanhangers doen geloven. Bijvoorbeeld de methode om de leeftijd van de aarde uit te rekenen. Deze methode is niet betrouwbaar. Veel wetenschappers hangen toch dit geloof aan en voeren met deze basis hun beroep uit.
Geloof je in de oerknal als je de evolutietheorie aanhangt?
Nee, dit zijn twee verschillende dingen. Sommige mensen vinden de evolutietheorie wel aannemelijk, maar de oerknal (`the big bang´) niet. Niet iedereen die in de evolutietheorie gelooft, denkt er hetzelfde over. Wel blijft de grote vraag bij evolutie dan: wie heeft dit proces dan in gang gezet? Want een groot principe in de evolutietheorie is het mechanisme van oorzaak en gevolg. Iets gebeurt en dat zet de volgende actie in werking. Maar waar begon het dan mee? Sommige mensen die niet in de oerknal geloven, zeggen dan dat dit stukje onduidelijk is, en dat daar meer onderzoek voor nodig is, maar dat daarmee de theorie niet op losse schroeven komt te staan.
Moet je kiezen tussen evolutie en schepping?
Er zijn mensen die beide combineren. Zij zeggen bijvoorbeeld dat de zes scheppingsdagen staan voor velen miljoenen jaren en proberen zo de wetenschap met de Bijbel overeen te laten komen.
Zo zijn er verschillende theorieën die compromissen sluiten, om zich zo aan te passen aan de wetenschap. Dat is gevaarlijk want als je het eerste hoofdstuk van de Bijbel al aanpast, dan heeft dat ook veel invloed op hoe je de rest van de Bijbel leest. En beledig je de Here niet als je zegt dat de aarde in miljoenen jaren is geschapen, terwijl Hij zegt dat Hij die in 6 dagen heeft geschapen?
Als christen moet je kiezen; de Here laat je zien dat Hij alles geschapen heeft. Samenvoegen van de schepping en evolutietheorie zorgt ervoor dat je zijn werk niet op waarde schat. Wij geloven in de schepping. Maar je kunt ook stellen dat anderen in de evolutietheorie geloven. Deze twee geloven kunnen niet met elkaar verenigd worden.
Zouden wij vroeger een neander-thaler kunnen zijn geweest?
Nee, de Here heeft ons niet laten evolueren (ontwikkelen) om ons uiteindelijk mensen te laten worden. De Here schiep uit het stof de mens in het paradijs, en maakte van een van Adams ribben een vrouw. Geen mensapen, geen schepselen die uiteindelijk steeds beter moeten worden. In de Bijbel staat ook (1 Kor. 15:45) dat Adam de eerste mens was. Hij is uit stof door God geschapen. Dat sluit het bestaan van neanderthalers uit (vgl. Zondag 3, onze `eerste voorouders Adam en Eva in het paradijs´).
Bestaat evolutie?
Evolutie betekent ontwikkelen. Het idee dat je je aanpast aan de omgeving en je dus verandert, klopt wel. Zo is bekend dat bepaalde dieren eigenschappen verliezen als ze deze niet meer nodig hebben. Of nieuwe vaardigheden ontwikkelen als ze deze wel nodig hebben. Denk aan de mannetjesvogels in de stad die harder en hoger fluiten om vrouwtjes te lokken dan de mannetjesvogels buiten de stad. Zij passen zich zo aan, aan hun omgeving.
Kunnen wij evolueren?
Ook mensen passen zich in zekere zin aan. Als je ons nu vergelijkt met de mensen uit de Middeleeuwen, hebben wij in deze tijd hele andere vaardigheden nodig dan toen. Je ziet dat wij ons daaraan kunnen aanpassen in een heel korte tijd. Wij ontwikkelen onszelf ook daarin. Maar dat betekent tegelijkertijd dat wij niet wezenlijk anders zijn dan de mensen uit de Middeleeuwen. Wij kunnen wel ontwikkelen, maar we worden niet wezenlijk anders.
In welke gevallen is het lastig om in de schepping te geloven?
Je leraar gelooft bijvoorbeeld in de evolutietheorie en vertelt dit aan de klas, je komt op de universiteit waar alleen maar uitgegaan wordt van de evolutietheorie, je hebt een ongelovige vriend of vriendin die het onzin vindt dat jij gelooft in de schepping en er een hele andere theorie op nahoudt etc. Waarom kan het dan voor jezelf moeilijk zijn om in de schepping te geloven?
Met het belijden van de schepping, belijdt je ook de Schepper. Dit aanvaarden heel veel mensen niet: een Schepper, die dus ook iets met mensen wil. Op het moment dat jij je Schepper belijdt, kom je alleen te staan in deze wereld. En dat is moeilijk.
Ook kun je bijvoorbeeld vragen gaan stellen, waarom er eerst het licht is geschapen en pas op de vierde dag de zon, maan en sterren. Hoe zit dat dan precies? Dat zijn vragen die je doen twijfelen. Maar vergeet niet: de Here vraagt ons om in Hem te geloven. Dat is de eerste stap die je zet: geloof in Hem. En van daaruit ga je kijken hoe deze dingen in de Bijbel kunnen staan en of je dit kunt verklaren. Ook de schepping is een zaak van geloof.
Je leraar hangt de evolutietheorie aan. Wat doe je?
Moet je dan niets meer van die beste man geloven? Nee, ons advies is: luister wel heel kritisch naar deze meneer, en nog belangrijker: bespreek het thuis of met vrienden van de kerk. Je hebt kennis nodig om de beweringen van deze man te kunnen weerleggen en daarvoor moet je wel echt weten waar je het over hebt. Maar je mag altijd laten weten dat jij niet in de evolutietheorie gelooft. Zo kun je ook op dat moment laten zien dat je in de Here en Zijn scheppingswerk gelooft. Hetzelfde geldt als je later in een omgeving komt te werken waarin de anderen geloven in de evolutietheorie en jij niet.
Ik lees in de krant: een nieuwe trektosaurus is ontdekt. Wat doe je dan?
Lees het stuk heel kritisch. Dat er botten zijn gevonden kun je niet ontkennen. Dat er wellicht van deze grote beesten hebben geleefd ook niet. Maar dat ze tientallen miljoenen jaren geleden hebben geleefd bestaat niet, omdat de Here de aarde nog niet zo lang geleden heeft geschapen. Blijf dus kritisch, het wil nog weleens voorkomen dat er na een aantal weken een wat kleiner, minder opvallend artikel verschijnt met daarin de ontdekking, dat de botten die gevonden zijn veel jonger kunnen zijn. De wetenschap doet aannames als ze de oudheid van deze botten bekijkt, maar het is moeilijk om feitelijk vast te stellen hoe oud ze zijn. Bovendien gaat menig wetenschapper voorbij aan de gevolgen van de zondvloed op de datering van gevonden materiaal.
Moet je bewijzen dat de schepping is geweest?
Geloof is een stellig weten en vast vertrouwen (HC Zondag 7). We hoeven het niet te bewijzen. De Here vraagt ons om Hem te geloven op Zijn woord. Dat betekent dus ook dat je onverklaarbare dingen aanneemt en in het geloof onderzoekt. Want gelovig onderzoeken is wat je mag doen. Maar in geloof, niet om de Bijbel te ondermijnen. Laten wij met elkaar belijden: God heeft de schepping in al Zijn wijsheid goed en mooi gemaakt. Ingenieus, niet te overtreffen, zo wonderlijk is alles om je heen. Hij vertelt ons dat in Zijn woord, en daar mogen wij op vertrouwen.